Open Access i publikacje naukowe

W Stanach Senat przegłosował ustawę dotyczącą wydatków na naukę, w której znalazł się też fragment mówiący, że dostęp do artykułów naukowych prezentujących wyniki badań fundowanych przez NIH musi stać darmowy „nie później, niż 12 miesięcy od oficjalnej daty publikacji”.

Wellcome Trust, brytyjska organizacja charytatywna fundująca badania naukowe, również życzy sobie, aby wyniki fundowanych przez nią badań były publicznie dostępne najpóźniej w ciągu sześciu miesięcy od publikacji, zapewnia też dodatkowe fundusze na publikację artykułów od razu w formie Open Access, jeśli dane czasopismo naukowe wymaga za to dodatkowej opłaty.

Ładnie rozwijają się też wydawnictwa całkowicie Open Access. Przykładem może być BMC i PLoS.

BMC, czyli BioMed Central, wydaje 182 czasopisma naukowe, dzielące się na trzy rodzaje. Pierwszy to obejmująca 61 tytułów seria BMC, redagowana przez BioMed Central, drugi to niezależne czasopisma, których redakcją zajmują się niezależne grupy naukowców, a trzeci to czasopisma nie ograniczające się do wersji on-line, oraz takie, gdzie część zawartości – ale nie artykuły opisujące nowe wyniki badań – dostępna jest za opłatą.

PLoS, czyli Public Library of Science, to fundacja wydająca czasopisma naukowe całkowicie w formie Open Access, utrzymywana z grantów różnych fundacji oraz opłat od publikujących autorów. W tej chwili wydają sześć czasopism o Impact Factor od 4,9 do 14,1 (PLoS Biology, PLoS Computational Biology, PLoS Genetics, PLoS Medicine, PLoS Pathogens oraz nieco inne od pozostałych PLoS ONE, gdzie można komentować artykuły i zostawiać trackbacki), a siódme – PLoS Neglected Tropical Diseases – ma rozpocząć działalność 31 października.

Wiele innych czasopism naukowych wymaga subskrypcji, jeśli chce się obejrzeć najnowsze publikacje, jednak po kilku miesiącach udostepniają te prace za darmo. Już udostępnione artykuły można znaleźć np. w bazie PubMed Central, zintegrowanej z wyszukiwarką publikacji PubMed, którą z kolei można zintegrować z Firefoxem np. za pomocą BioBar. Inne przydatne dodatki dla Firefoxa można znaleźć tutaj.